Herkesin gözünden kaçan bir başka ayrıntı ise artık en çok iş yapan ilk 5 müteahhit firması sıralamasında değişiklik olduğuydu.
Toygun ATİLLA yazdı
TÜRKİYE”NİN KARA DELİĞİ: YAP-İŞLET-DEVRET
Patronlar Dünyası ekibi olarak uzun süredir, “Yap-İşlet-Devret” modeli ile kara deliğe dönüşen ihaleleri gündeme getiriyoruz.
Bu ihale modeli ile Türkiye’nin hazinesindeki oluşan milyarlarca dolarlık açığı gözler önüne seriyoruz.
DÜNYANIN EN BÜYÜK 250 MÜTEAHHİTLİK FİRMASI ARASINDA YER ALAN TÜRK ŞİRKETLER
Engineering News-Record dergisinin geçtiğimiz hafta yayınlamış olduğu “2023 yılı Dünya’nın en büyük 250 Uluslararası Müteahhidi” listesinde 40 Türk firması olduğunu görünce bu listede yer alan müteahhit firmaları mercek altına aldık.
Şimdi gelelim Dünyada en çok ve en yüksek tutarlı iş yapan Engineering News-Record dergisinin listesine girmeye hak kazanan müteahhitlik firmalarının listesine…
Rönesans İnşaat
Limak İnşaat
Enka İnşaat
Yapı Merkez İnşaat
Ant Yapı
Esta İnşaat
Tekfen İnşaat
Çalık Enerji
Cengiz İnşaat
TAV İnşaat
Aslan Yapı
Gülermak
Kuzu Grup
Summa Turizm
Alorko
Kolin İnşaat
Eser İnşaat
MAPA İnşaat
Onur İnşaat
Dekinsan Grup
METAG Grup
İlk İnşaat
MAKYOL İnşaat
Yenigün İnşaat
Polat Yol Yapı
GAP İnşaat
Üstay Yapı
Yüksel İnşaat
İris İnşaat
Sembol Uluslararası
STFA İnşaat
İC İÇTAŞ İnşaat
NATA İnşaat
SMK Grup
Bayburt Grup
FEKA İnşaat
Zafer Taahhüt
Doğuş İnşaat
Dorce Prefabrik
TÜRKİYE’DE İLK BEŞ DEĞİŞTİ
Dünyada yaptıkları işlerle ilk 250 arasına giren müteahhit firmalarımıza baktıktan sonra şimdi de yurt içinde durum nedir diye bir bakalım.
2023’ün Eylül’ün de bu listeye baktığımızda geçmiş yıllardaki ilk beşin değiştiğini söylemek mümkün.
Listenin en tepesinde Akbelen Termik santralindeki “doğa katliamında” ismi gündeme gelen İÇ İÇTAŞ firmasının 1.sıraya oturduğunu görüyoruz. Listedeki bir sürpriz ise ilk beş arasında yer alan Cengiz İnşaatın artık altıncı sıraya düşmüş olması.
İşte 2023 itibariyle Türkiye’de en çok ve en yüksek tutarlı iş hacmine sahip müteahhitlik firmaları:
İÇ İÇTAŞ
Kolin
Limak
Kalyon
Yapı Merkez
Cengiz
Rönesans
Bayburt Grup
Türkerler inşaat
Çelikler Grup
MAPA
ERG
YDA
MAKYOL
Gülermak
Özkar Grup
Fernas
Yapı&Yapı
Taş Yapı
TEKFEN
Özaltın
Nurol
Doğuş
Söğüt
Ahes İnşaat
İntekar
DEMCE
ALORKO
İntaş
Ziver Holding
AKM
Yüksel
Ergünler
RSY
Nesma İnşaat
Onur
MET-GÜN Grup
Belen İnşaat
Özgün İnşaat
YAP-İŞLET-DEVRET-ZENGİNLEŞ
Listenin can alıcı noktası ise bu müteahhitlik şirketlerinin önemli kısmının Türkiye’nin kara deliği haline gelen Yap-İşlet-Devret modeli ihaleler ile varlıklarını arttırmış olmaları.
Listenin en başında yer alan ilk 7 şirketin (İÇ İÇTAŞ, Kolin, Limak. Kalyon ,Yapı Merkez. Cengiz. Rönesans) Yap-İşlet-Devret modeli ihalelerin içinde yer aldığını görüyoruz.
Onların dışında yine bu ihale modelini alan listedeki diğer şirketler de şunlar: “Türkerler inşaat, Çelikler Grup, YDA, MAKYOL, Gülermak, ERG, Özkar Grup, Fernas, Taş Yapı, Özaltın, Nurol”
Geçtiğimiz hafta Müteahhitler Birliği, “Yurt Dışı Müteahhitlik Hizmetleri Başarı Ödülleri” verdi. Törene Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katıldı.
Erdoğan, küresel bazda iş yapan ve ENR dergisinin yayınladığı listede dünyadaki 250 müteahhitlik firması arasına giren şirketlere ödüllerini verdi.
MADALYONUN DİĞER YÜZÜ
Şeytan ayrıntıda gizlidir.
Dünyaya açılan ve ilk 250 müteahhitlik firmasını incelediğimizde ise karşımıza bu şirketlerin, Türkiye’de büyük kamu projelerini üstlenen, Yap-İşlet-Devret modeli ile hazine garantili projeler yapan müteahhitlik şirketleri olduğunu görüyoruz.
Yani,
Ülkenin adeta “kara deliği” haline gelen ülke ekonomisi üzerinde ciddi bir kambur oluşturan “Yap-İşlet-Devret” modeli ile zenginleşen müteahhitlik şirketleri artık dünyaya açılmış, daha da zenginleşerek dünya devi olmuşlardı.
Gurur duyuyoruz!
Oysa
Madalyonun bir de diğer yüzü var…
O da, Orta ve küçük ölçekli kamu ihalelerine giren ve burada piyasa şartları altında rekabet ederek sözleşme imzalayarak iş yapmaya çalışan firmalar.
Ekonomik dalgalanmalar, küresel krizler, artan maliyetler karşısında ezilen bu müteahhitlik firmaları ise yaşam mücadelesi veriyor.
Bu firmaların bir çoğu, Yap-İşlet-Devret modeli zenginleşen şirketlerin aksine ellerindeki işleri de bırakarak “zararın neresinden dönersek kardır” diyerek işleri bırakıp piyasadan çekilme derdindeler.
O halde, yurt dışında işler alıp büyüyen ve dünyada ilk 250 firma arasına giren müteahhitlere ödül veren Müteahhitler Birliğine bir önerim olacak.
Büyük mücadeleler ile ayakta kalmaya çalışan, ekonomik dalgalanmalar, kur farkları, küresel krizler, artan maliyetler karşısında yaşam mücadelesi veren yurt içindeki müteahhitlere de ödül verin.
Bence ödülü en çok onlar hak ediyor…
patronlardunyasi.com
